مخصص مجمل بین اقل و اکثرمخصِّص مرّدّد بین اقلّ و اکثر را مخصص مجمل بین اقل و اکثر گویند. ۱ - تصور اجمالتردید و دوران ناشی از اجمال در هر یک از مخصص مجمل مصداقی و مخصص مجمل مفهومی به دو صورت قابل تصور است: ۱. دوران بین اقل و اکثر؛ ۲. دوران بین متباینین. ۲ - صور تردید میان اقل و اکثرمخصص مجمل بین اقل و اکثر، به مخصصی می‌گویند که تردید ناشی از اجمال در آن، به صورت تردید میان اقل و اکثر باشد، که دو صورت دارد: ا) جایی که مفهوم آن مردد بین اقل و اکثر است؛ یعنی برای مثال، دلیل عام می‌گوید: «اکرم العلماء» و دلیل خاص می‌گوید: «لا تکرم الفساق من العلماء» و به این ترتیب، در مورد معنای واژه «فاسق» تردید به وجود می‌آید که آیا فقط به مرتکب کبیره، اطلاق می‌شود (اقل) یا به مرتکب کبیره و صغیره ، هر دو (اکثر). ب) موردی که مصداق آن مردد بین اقل و اکثر است، و آن در جایی است که دلیل عام می‌گوید: «اکرم العلماء»، و دلیل خاص می‌گوید: «لا تکرم الفساق منهم»، که در مفهوم فاسق تردید نمی‌باشد، ولی معلوم نیست تعداد مرتکبین کبیره بیست نفر است (اقل) یا سی نفر (اکثر). [۲]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص (۲۳۶_ ۲۳۵).
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۱۳، برگرفته از مقاله «مخصص مجمل بین اقل و اکثر». رده‌های این صفحه : مخصص مجمل
|